Gdy dziecko gryzie…

Dla niemowlaka gryzienie jest to sposób na poznawanie przedmiotu, okazanie podekscytowania, a także poradzenie sobie z bólem, który wywołany jest przez ząbkowanie. Dla dzieci powyżej 1 roku życia gryzienie innych zaczyna spełniać odmienną funkcję. Dziecko staje się coraz bardziej niezależne, ruchliwe i nastawione na poznawanie świata, dlatego kiedy nie może czegoś osiągnąć, używa siły. Jednak istnieją również inne powody gryzienia rodzeństwa, towarzyszy zabaw czy rodziców.
• KONTROLA SYTUACJI – gdy dziecko nie potrafi sobie poradzić z manipulowaniem otoczenia, gdy nie może czegoś osiągnąć innym sposobem, gryzienie okazuje się skuteczną bronią i szybkim sposobem na odebranie upatrzonej zabawki. Pomaga postawić na swoim i wygrać „kłótnię”.
• CIEKAWOŚĆ I EKSPERYMENTOWANIE – dzieci uczą się świata poprzez własne badania, doświadczanie, dotykanie. Gryzą rzeczy i ludzi, aby przekonać się, jakie doznania to ze sobą niesie, do czego służą zęby,  ale też aby poznać, jakie właściwości ma gryziony „obiekt”.
• NIEWYKSZTAŁCONA EMPATIA, BRAK ZNAJOMOŚCI KONSEKWENCJI – dzieci w tym wieku nie potrafią jeszcze poczuć tego, co może czuć inny człowiek; poza tym nie znają one konsekwencji gryzienia, nie wiedzą, że powoduje ono ból. Dziecko też jeszcze nie do końca zna wszystkie reguły właściwego kontaktu z innymi i może nie wiedzieć, że w interakcjach gryzienie nie jest dozwolone.
• TESTOWANIE GRANIC – dzieci lubią eksperymentować, aby przekonać się, jak zareaguje rodzic. Nie wiedzą czy im wolno, czy nie, dopiero próbują różnych zachowań. Czasem celowo gryzą innych, by usłyszeć np. okrzyk zaskoczenia.
• KOMUNIKACJA – dziecko mówi już klika słów, jednak ciągle jego słownik jest ograniczony.za pomocą gryzienia mówi „Zostaw mnie, odejdź” czy „Nie rusz, to moje!”. Komunikują więc w ten sposób przeżywane emocje; gryzą, by wyrazić frustrację, złość, niezadowolenie, strach, brak poczucia bezpieczeństwa, ale również podekscytowanie czy rozbawienie.
• ROZŁAWOWANIE NAPIĘCIA, STRESU – napięcia powstają, gdy dziecko przeżywa frustrację, gdyż jego potrzeba jest niezaspokojona. Kiedy przebywa ono w bardzo silnie stymulującym otoczeniu, może nie radzić sobie z nacierającymi na nie bodźcami, szczególnie wtedy, gdy osłabione są jego zdolności radzenia sobie, np. choroba, przemęczenie, niewyspanie.
• ROZŁADOWANIE NADMIARU ENERGII – dziecko może czasem nie mieć warunków, aby rozładować energię, która go rozpiera. Chciało by tyle zrobić, aż „nie wiadomo, w co zęby włożyć”. Silne ugryzienie powoduje upływ energii i uspokojenie.
• ZWRÓCENIE NA SIEBIE UWAGI – czasem dziecko może mieć niezaspokojoną potrzebę uwagi ze strony dorosłego opiekuna; zwykle jeśli dziecko bawi się spokojnie, obchodzi się je na palcach, nie zwracając uwagi, aby nie rozproszyć i przerwać zabawy. Dlatego więc dziecko musi się bardziej „postarać”, aby tę uwagę uzyskać.
• NAŚLADOWNITWO – dzieci uczą się przez naśladowanie tego, co robią inni. Obserwując inne gryzące dziecko, natychmiast samo zaczyna próbować podobnych zachowań.
• ODZWIERCIEDLANIE – jeśli dziecko doświadczyło bądź doświadcza jakichś form agresji, uczy się, że zachowania takie są normalne i dozwolone. Rodzice czasem bawią się z dzieckiem delikatnie je gryząc, dając mu tym samym komunikat, że takie zachowanie jest ok. Dziecko pogryzione również otrzymuje przekaz, że tak można robić i że to skuteczny sposób na postawienie na swoim.

Przyczyny gryzienia są różne, jednak pamiętaj, że w większości przypadków intencją dziecka nie jest zrobienie komuś krzywdy.

Kiedy Twoje dziecko zacznie gryźć – ale też drapać, bić, kopać – spróbuj ustalić, czy któryś z wyżej wymienionych powodów nie jest przyczyną takiego zachowania Twojego dziecka. Być może okaże się, że znając przyczynę, możesz zapobiec takim zachowaniom w przyszłości.

CO ROBIĆ?
1. Nie pozwól się ugryźć, nie pozwól ugryźć innego dziecka. –  zatrzymaj dziecko łapiąc za rękę, zakrywając buzię, otaczając rękami, tak aby nie miało możliwości wyrządzenia krzywdy. Dziecko widzi wtedy, że nie aprobujesz takiego zachowania. Poznaje również, gdzie leży granica. Zwróć uwagę na sytuacje, w których dziecko gryzie inne dzieci – staraj się przewidywać takie momenty i wyprzedzaj je, zatrzymując dziecko i mówiąc „Tak nie wolno!”.
2. Powiedz dziecku o tym, co czujesz – Dziecko może nie wiedzieć, dlaczego nie wolno gryźć. Daj mu jasny komunikat o konsekwencjach jego zachowania i wskaż, że zachowało się niewłaściwie. Stanowczym tonem głosu powiedz „Nie wolno gryźć, to boli!”, „To mnie boli i jest mi smutno, kiedy tak robisz”.
3. Bądź towarzyszem w emocjach – spróbuj nazwać uczucia dziecka mówiąc mu np. „Wydaje mi się, że się złościsz”. Uczysz w ten sposób dziecko rozpoznawania swoich emocji.
4. Wytłumacz dziecku sytuację oraz konsekwencje – rozpoznaj sytuację, sprawdź jaka przyczyna leżała za zachowaniem dziecka i wyjaśnij mu, co się stało. Możesz powiedzieć „Rozumiem, że chciałeś jeszcze się bawić, ale umawialiśmy się, że po dobranocce idziesz spać”. Gdy dziecko gryzie inne dzieci, zwróć uwagę na konsekwencje, np. „Wiem, że chciałeś tę zabawkę, którą na Ania. Ale jeśli będziesz gryzł, Ania nie będzie się z tobą bawiła”.
5. Podpowiedz, co może zrobić –  dziecko nie wie jeszcze, jak może się zachować, repertuar jego sposobów radzenia sobie z trudną sytuacją jest ograniczony. Dlatego Ty jako rodzic możesz wskazać mu właściwą drogę. Zaproponuj taką formę rozładowania napięcia, która będzie przez Ciebie akceptowana. Zaproponuj np. „Jeśli jesteś zły, nie gryź mnie, ale klaśnij w rączki” albo „Jeśli chcesz zabawkę Ani, poczekaj, aż ona skończy się nią bawić”. Dziecko dostaje od Ciebie informacje na temat tego, jak można rozładować napięcie, poradzić sobie z emocjami oraz kształtuje się jego zdolność do radzenia sobie z sytuacjami społecznymi.

 

 

Opracowano na podstawie : Poradnik żłobka.

Biuletyn Informacji Publicznej
Europejski Fundusz Społeczny


Temat tygodnia - archiwum

Adaptacja – nowe doświadczenie dla dziecka i rodzica
Adaptacja w praktyce
Porady psychologa- Grzyzienie u małych dzieci
SMOCZEK – RADY PRAKTYCZNE
Karmienie łyżeczką
Trening czystości
więcej...

Ekspert odpowiada


Czas wolny, nauka, zabawy

Piosenki i wierszyki
Gimnastyka małego smyka
Uczymy malucha pewności siebie
10 zasd dla rodziców wstydliwego malucha
Ja sam – czyli jak nauczyć malucha samodzielności
Gdy dziecko jest agresywne – jak reagować
Smoczek – rady praktyczne
Miś zastępca mamy – wady i zalety pocieszyciela
Jak żywe srebro czyli o ADHA
Piosenki i wierszyki
Co dziecku daje głośne czytanie