Zachowania człowieka warunkowane są nie tylko przez środowisko, w jakim dojrzewa czy losowe zdarzenia. Często są to jednostkowe cechy, z którymi rodzimy się i dorastamy. Niektóre z nich mają negatywny wpływ na dorosłe życie, dlatego o ile jest taka możliwość, warto już na wczesnym etapie zadbać o ich prawidłowy rozwój. Zaniechana troska o właściwą integrację sensoryczną u malucha, który wyraźnie przejawia z nią problemy, może w przyszłości skutecznie uprzykrzyć mu życie.

Czym jest integracja sensoryczna?
Integracja sensoryczna (SI) to podświadome współdziałanie zmysłów człowieka, które umożliwia mu wykonywanie codziennych, podstawowych czynności niezbędnych do funkcjonowania. Podczas integracji następuje interpretacja oraz przetwarzanie tzw. bodźców, które poprzez zmysły docierają do układu nerwowego człowieka, wywołując określone reakcje.

Zabawy sensoryczne
Kiedy dziecko gorzej radzi sobie z pewnymi czynnościami lub całkowicie nie jest zdolne do ich wykonania w przeciwieństwie do rówieśników, może wskazywać to na zaburzoną integrację sensoryczną malucha. Dziecko z zaburzeniami SI może mieć trudności z koncentracją uwagi i uczeniem się, sprawnością ruchową, określaniem kierunków, rozwojem mowy czy utrzymaniem równowagi. Może też cierpieć na nadwrażliwość na dotyk, dźwięki lub zapachy. Jeśli wszystkie znaki na niebie i ziemi potwierdzają to przypuszczenie, warto do planu dnia dziecka wprowadzić tzw. zabawy sensoryczne.

Zabawy sensoryczne nie są skomplikowane i nie wymagają zaopatrzenia się w specjalistyczne sprzęty. Ich główne zadanie to dostarczenie dziecku poprzez zabawę różnorodnych bodźców wspomagających integracje jego zmysłów oraz ich rozwój. Tym samym mają na celu zachęcenie go do polegania na ich współpracy przy wykonywaniu kolejnych zadań i poznawaniu świata.

Jakie zabawy możesz zaproponować dziecku?
Możliwości jest wiele i każda odpowiedzialna jest za rozwój pojedynczych lub wielu zmysłów jednocześnie.

Dla rozwoju zmysłu dotyku, ale także wzroku czy węchu zastosować można zabawę w rozpoznawanie konkretnych produktów zamkniętych w woreczkach strunowych. Idealnie w tym przypadku sprawdzą się wszelkiego rodzaju nasiona, orzechy oraz suszone owoce. Omawiaj zawartość woreczka, pozwól dziecku go dotknąć, obejrzeć, powąchać, a nawet spróbować zawartość. Wyjaśnij, do czego używa się danego produktu i skąd się go bierze.

Kolejną zabawą dla dzieci, która dodatkowo pozwoli im rozwijać kreatywność, jest tworzenie plastelinowych lub zbudowanych z masy solnej tworów. Nieco starsze dzieci mogą zastąpić plastelinę gliną. Kreatywność wspomagają również zabawy w malowanie rączkami oraz stopami na kartonie ułożonym na podłodze. To nie tylko pole do popisu dla wyobraźni, ale także lepsze poznanie własnej anatomii oraz zmysłu dotyku.

Pudełko sensoryczne to tania i prosta zabawa. Wystarczy zwykły koszyk lub kartonik wypełnić kilkoma przedmiotami. Ważne jest, by różniły się między innymi wielkością, kształtem, kolorem czy fakturą. Przemierzanie kuferka skarbów to nie tylko dodatkowy sposób na zachęcenie go do udziału w ćwiczeniach, ale także pobudzenie w nim małego odkrywcy.

Makaron również znajduje zastosowanie przy tworzeniu ciekawych zabaw. Skoro masz już farbki, którymi tworzyłaś z dzieckiem jego dzieło, czemu by nie spróbować udekorować różnokształtnych makaronowych muszelek, kokardek czy świderków? Te, które na to pozwalają, możecie wspólnie umieścić na sznureczku, nawlekając je, a tym samym tworząc przeróżne bransoletki i ozdoby.

Świetną zabawą okazać się może napełnienie sokiem szklanek (zamiast wody) tak by dziecko mogło samodzielnie zagrać własne melodie przy ich wykorzystaniu. Nie tylko będzie miało szansę poznać różnice wynikające z różnego poziomu napełnienia naczyń, ale także manipulować dźwiękiem, upijając z każdej szklanki dowolną ilość soku. Mieszając smaki, zachęcisz je także do próbowania nowych rzeczy i określania ich smaku.

Liczba możliwych zabaw jest ogromna i ogranicza ją wyłącznie Twoja wyobraźnia. Każdą z nich można modyfikować i dostosowywać do posiadanych w domu przedmiotów oraz zabawek. Nie należą one do najczystszych, jednak warto poświęcić się odrobinę. Zabawy sensoryczne pozwalają przede wszystkim wspomóc rozwój dziecka tak, aby lepiej radziło sobie podczas wykonywania codziennych czynności, nie tylko w domu, ale również w szkole. Mimo że są to ćwiczenia, radość, jaką przyniesie ich wykonywanie dziecku, jest dodatkową nagrodą za cały wysiłek włożony w ich przygotowanie.

A czy Wy z dzieckiem bawicie się w takie zabawy?

Opracowano na podstawie recenzji Anny Wydrych.